We naderen het einde van het jaar. En dat is tevens het moment dat we nadenken over de goede voornemens. In het nieuwe jaar gaan ik nu echt…Goede voornemens formuleren we niet alleen als mens (privé persoon) maar ook als team- of bedrijfsleider in onze zakelijke rol. En helaas, we hebben allemaal de ervaring dat er van veel goede voornemens, na verloop van tijd, niet zo veel terecht komt. Het dagelijkse ‘even een uurtje naar de sportschool’ of ‘iedere dag even over de afdeling lopen om met iedereen even een praatje te maken’ komt er dan toch weer niet van. Als het drukke, jachtige leven gewoon weer doordendert, komen de goede voornemens in de knel te zitten. En dat is natuurlijk jammer, want het zijn met recht goede voornemens. Blijkbaar zijn zelfs de ogenschijnlijk simpele en goed te overziene voornemens alsnog te groot in de praktijk.

Nu hoor ik ons ook vaak in de vele workshops die we doen met directies en managementteams adviseren: als het gaat over jullie purpose, over waar je als bedrijf, als organisatie voor gaat en staat. Als het gaat over jullie ambities en strategie: denk groot! Jullie moeten kathedralen willen bouwen. Ambities moeten een beetje pijn doen. Je moet er een beetje nerveus van worden. Het moet zo zijn dat medewerkers er naar kunnen verlangen. Het moet dus zorgen voor een zekere spanning. Het moet mensen in beweging brengen. Verandering aanjagen. En als het gaat over het verkrijgen van de gewenste bedrijfscultuur is gedragsverandering altijd aan de orde.

Microgewoontes

Maar aangekomen op het punt van gewenste gedragsverandering, dus de goede voornemens op de vloer van het bedrijf, van de afdeling of binnen het team kan je beter juist heel klein denken om het grote uiteindelijk te bereiken. Sabina Nawaz  (global CEO coach en schrijfster) schrijft in een artikel in Harvard Business Review hierover dat zij in workshops managers dwingt nieuwe micro-gewoontes voor zichzelf te definieren. Nieuwe gewoontes die zo klein zijn dat ze de reactie oproepen: “dit is belachelijk klein, dat gaat toch niks helpen.” Maar die werken dus uiteindelijk juist wel.

Het vlindereffect

Er lukt iets wel in plaats van (weer) niet. Geen nieuwe teleurstelling. Er ontstaat positieve energie. Er komt iets in beweging, in verandering. Het vliegwiel wat op gang is gemakkelijker te versnellen. Succes doet geloven. De goede nieuwe gewoonte kan in de tijd worden opgeschaald (niet te snel, want dan gaat het weer mis). En ga zo maar door. Dus soms moet je vooral wel bewust heel klein denken als leider van een team of organisatie. De meteoroloog Edward Lorenz kwam in de jaren zestig met de theorie van het vlindereffect: een vlinder voor de kust van Europa hoeft maar één keer met zijn vleugeltjes te klappen, en die minieme turbulentie in de atmosfeer kan binnen een paar dagen tot gevolg hebben dat er een enorme orkaan in de Caribische zee losbarst. Nou, dat dus, maar dan wel echt.